Werken in de ouderenzorg is dankbaar werk. Uitdagend en veelzijdig werk. Was je vroeger vooral ‘redder in nood’, nu heb je meer vaardigheden nodig. Om iemand een fijne dag te bezorgen, moet je naast medische kennis ook het gedrag kunnen ‘lezen’. Heeft de cliënt medicatie nodig? Meer, minder of anders? Krijgt de cliënt te veel of juist te weinig prikkels? Meestal gaat het om meer dan ouderdom of revalidatie alleen. Bij dementie bijvoorbeeld of een handicap, ziekte of psychische problemen. Dit alles vraagt om nieuwe kennis en vaardigheden van studenten, de zorgmedewerkers van de toekomst. Daarbij zijn tijd en aandacht voor de zorgvrager heel belangrijk. ‘Ik wil de zorg graag beter maken, want ooit hebben we allemaal een keertje zorg nodig!’ Ambitieuze woorden van Julia Velter, derde jaars studente verpleegkunde aan Gilde Zorgcollege te Venlo
Werken met je handen, hoofd èn hart
Over de zorg is al langere tijd veel te doen. Veranderingen zijn noodzakelijk. Want tijd en aandacht zijn nodig, maar in de praktijk vaak niet of te weinig aanwezig. Julia probeert op haar manier ermee om te gaan: ‘Ik ben liever een half uur te laat klaar met mijn ronde, dan dat ik als een soort Zoef de Haas door de gangen en kamers ren. Ik blijf bij de een wat langer dan bij de ander en doe het de dag erna bijvoorbeeld omgekeerd. Zo hou ik het tijdsverlies een beetje in de hand.’
Samenwerking leidt tot vernieuwing Uiteraard kan Julia met haar enthousiasme dit structurele probleem niet in haar eentje doorbreken. Automatisering, in de vorm van robotica en domotica ondersteunen de zelfstandigheid van de cliënt en ontlasten daarmee de zorgmedewerker. Instellingen en opleidingen blijven verder druk bezig met het zoeken naar innovatieve oplossingen voor de toekomst. Zij zoeken daarvoor ook de samenwerking op. De Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg (AWO-ZL) is een kruisbestuiving tussen onderzoek en praktijk met als doel kwetsbare ouderen helpen zo lang mogelijk zelfstandig, waardig en met plezier hun leven te laten leiden. Met kleine en grootschalige projecten probeert de werkplaats de ouderenzorg te vernieuwen. Een voorbeeld hiervan is het project, waarin tijdens praktijklessen wordt bekeken in hoeverre het wassen op de klassieke manier, met water en zeep, vervangen kan worden door wassen met een speciaal ontwikkeld lotiondoekje. Ongeacht de uitkomst van het onderzoek staat nu al vast, dat iedereen het anders ervaart. Studenten leren op deze manier in elke situatie te beoordelen wat de beste oplossing is voor de cliënt in kwestie. Creativiteit, inlevingsvermogen en goede communicatie zijn daarbij essentieel.
Verbeteringen in de ouderenzorg beginnen met vernieuwingen in het zorgonderwijs. Dat onderstreept ook Rob Hermans, teammanager van Gilde Zorgcollege in Venlo. ‘In onze opleidingen is steeds meer ruimte voor andere, meer sociale en maatschappelijk gerichte, vakken. Onze studenten worden voorbereid op praktijksituaties, waarin de communicatie en omgang met andere zorgverleners, zoals artsen, maar ook mantelzorgers en zorgvrijwilligers, een steeds grotere rol speelt. Hoe ga je om met de positieve, maar ook soms negatieve feedback? Het oefenen van begeleidings- en gesprekstechnieken wordt op school steeds meer met professionele simulanten gedaan. Juist omdat naast de noodzakelijke kennis van medische handelingen, steeds meer wordt verwacht op gebied van communicatie, verantwoordelijkheidsgevoel en zelfredzaamheid.’
Als medewerker in de ouderenzorg moet je dus meer in je mars hebben dan graag ‘met mensen willen omgaan’. Wie je bent is net zo belangrijk als wat je kunt. Werk jij graag met je handen, hoofd èn hart? Sta je stevig in je schoenen? Kom dan ontdekken of de ouderenzorg bij je past. Veel werkgevers laten je graag een dag meelopen. Kennismaken met bedrijven kan ook tijdens de komende open dagen van zorgopleidingen. Weet je al wat je wilt? Solliciteer dan direct op de vele openstaande vacatures, waarbij je werken en leren wellicht kunt combineren.
Tekst : Katja Waltmans * Beeld : Laurens Eggen
